6458 Sayılı YABANCILAR VE ULUSLARARASI KORUMA KANUNU gereği yabancıların, Türkiye’ye giriş, ülkede kalış ve çıkış süreçlerinde uygulanacak hukuk hüküm altına alınmıştır. Yabancıların, T.C. kanunlarına uymaları, gerekli izinleri almak için yükümlülüklerini yerine getirmeleri halinde esas olan yabancıları yerine göndermenin yasak olduğudur. Ülkeye sığınmış insanların, işkenceye, insanlık dışı ya da onur kırıcı ceza veya muameleye tabi tutulacağı veya ırkı, dini, tabiiyeti, belli bir toplumsal gruba mensubiyeti veya siyasi fikirleri dolayısıyla hayatının veya hürriyetinin tehdit altında bulunacağı bir yere gönderilemeyeceği kanunla koruma altına alınmıştır.

Ancak yabancılar hakkında, aşağıda sayılı haller kapsamında sınır dışı etme kararı alınabilir.

54- Sınır dışı etme kararı alınacaklar; 

1.  TCK 59 kapsamında, İşlediği suç nedeniyle hapis cezasına mahkûm edilen yabancı, denetimli serbestlik tedbiri uygulanarak cezasının infazına veya koşullu salıverilmesine karar verildikten ve her halde cezasının infazı tamamlandıktan sonra, durumu, sınır dışı işlemleriyle ilgili olarak değerlendirilmek üzere derhal İçişleri Bakanlığına bildirilir.
2.  Terör örgütü yöneticisi, üyesi, destekleyicisi veya çıkar amaçlı suç örgütü yöneticisi, üyesi veya destekleyicisi olanlar 
3.  Türkiye’ye giriş, vize ve ikamet izinleri için yapılan işlemlerde gerçek dışı bilgi ve sahte belge kullananlar 
4. Türkiye’de bulunduğu süre zarfında geçimini meşru olmayan yollardan sağlayanlar
5. Kamu düzeni veya kamu güvenliği ya da kamu sağlığı açısından tehdit oluşturanlar
6. Vize veya vize muafiyeti süresini on günden fazla aşanlar veya vizesi iptal edilenler
7. İkamet izinleri iptal edilenler
8.  İkamet izni bulunup da süresinin sona ermesinden itibaren kabul edilebilir gerekçesi olmadan ikamet izni süresini on günden fazla ihlal edenler
9. Çalışma izni olmadan çalıştığı tespit edilenler 
10. Türkiye’ye yasal giriş veya Türkiye’den yasal çıkış hükümlerini ihlal edenler ya da bu hükümleri ihlale teşebbüs edenler
11.  Hakkında Türkiye’ye giriş yasağı bulunmasına rağmen Türkiye’ye geldiği tespit edilenler
12.  Uluslararası koruma başvurusu reddedilen, uluslararası korumadan hariçte tutulan, başvurusu kabul edilemez olarak değerlendirilen, başvurusunu geri çeken, başvurusu geri çekilmiş sayılan, uluslararası koruma statüleri sona eren veya iptal edilenlerden haklarında verilen son karardan sonra bu Kanunun diğer hükümlerine göre Türkiye’de kalma hakkı bulunmayanlar
13.  İkamet izni uzatma başvuruları reddedilenlerden, on gün içinde Türkiye’den çıkış yapmayanlar 
14. Uluslararası kurum ve kuruluşlar tarafından tanımlanan terör örgütleriyle ilişkili olduğu değerlendirilenler. 

Uygulamada, her soruşturmaya dahil olmuş yabancı hakkında TCK 59 kapsamında İçişleri Bakanlığı’na haber verildiğinden, aniden şahısların sınırdışı edilmek üzere Geri Gönderme Merkezi’ne gönderildiği gözlemlenmektedir. Bu uygulama, henüz yargılama yapılmamışken kolluk tarafından aceleyle hatalı bir biçimde uygulanmaktadır. Sınırdışı kararı verilmeyecek şahıslar dahi haklarında bir idari gözetim kararı olmaksızın Geri Gönderme Merkezleri’ne gönderilmektedir. Geri Gönderme Merkezleri telefonla aranamamakta, avukat olmayan vatandaşlar içeri alınmamaktadır. Bu sebeple bu tür bir karışıklık çıkması halinde acilen bir avukatın göç idaresinden bilgi alarak süreci yönetmesi gerekmektedir.

• Hakkında sınır dışı kararı verilecek yabancılar, kolluk tarafından yakalanmaları hâlinde, haklarında karar verilmek üzere derhâl valiliğe bildirilir, 48 saat içinde valilik sınır dışı etme kararını değerlendirir. 
• Hakkında sınır dışı etme kararı alınanlardan; kaçma ve kaybolma riski bulunan, Türkiye’ye giriş veya çıkış kurallarını ihlal eden, sahte ya da asılsız belge kullanan, kabul edilebilir bir mazereti olmaksızın Türkiye’den çıkmaları için tanınan sürede çıkmayan, kamu düzeni, kamu güvenliği veya kamu sağlığı açısından tehdit oluşturanlar hakkında valilik tarafından idari gözetim kararı alınır ya da 57/A maddesi uyarınca idari gözetime alternatif yükümlülükler getirilir. 
• Hakkında idari gözetim kararı alınan yabancılar, yakalamayı yapan kolluk birimince geri gönderme merkezlerine kırk sekiz saat içinde götürülür.

Geri gönderme merkezlerindeki idari gözetim süresi altı ayı geçemez. İdari gözetim valilik tarafından her ay düzenli olarak değerlendirilir. 

Yabancı hakkında idari gözetim veyahut sınırdışı kararı alındığında ve bu karar tebliğ edildiğinde, idari gözetim kararına karşı sulh ceza hâkimine başvurulur. Yapılan başvuru idari gözetimi durdurmaz.

Yabancının bir avukatla değil, kendi başına hareket etmesi ve itiraz dilekçesi yazması ve idaredeki memurlara verilmesi hâlinde, dilekçe yetkili sulh ceza hâkimine derhâl ulaştırılır, sulh ceza hâkimi incelemeyi beş gün içinde sonuçlandırır.

Sulh ceza hâkiminin kararı kesindir. Bu kararlara itiraz edilemez.

İdari gözetim altına alınan kişi veya yasal temsilcisi ya da avukatı, idari gözetim şartlarının ortadan kalktığı veya değiştiği iddiasıyla yeniden sulh ceza hâkimine başvurabilir. 

• Hakkında kesinleşmiş sınır dışı kararı verilen yabancıların seyahat masrafları kendilerince karşılanır.  Yabancının mevcut parası sınır dışı seyahat masraflarının tamamını karşılamaya yetiyorsa sınır dışı seyahat masrafları yabancının mevcut parasından karşılanır ve artan tutar kendisine bırakılır.
• Yabancının hiç parası yoksa seyahat masraflarının tamamı Genel Müdürlükçe karşılanır.
• Yabancının mevcut parası seyahat masraflarının tamamını karşılamaya yetmiyorsa; Seyahat masrafları Genel Müdürlükçe karşılanır ve yabancının mevcut parasının Genel Müdürlükçe her mali yıl başında belirlenen sınır dışı edilecek yabancıların temel
  gereksinimlerini karşılamaya yetecek tutar kadar kısmı kendisine bırakılarak artan kısmı seyahat masrafları karşılığında Hazineye gelir kaydedilir.
• Yabancının mevcut parası temel gereksinimlerini karşılamaya yetecek tutarın altındaysa seyahat masrafının tamamı Genel Müdürlükçe karşılanır ve mevcut parası kendisine bırakılır. Masraflar geri ödenmediği sürece, yabancıların Türkiye’ye girişine izin verilmeyebilir. Genel Müdürlük sınır dışı işlemleriyle ilgili olarak uluslararası kuruluşlar, ilgili ülke makamları ve sivil toplum kuruluşlarıyla iş birliği yapabilir.
• Yabancıların pasaportları veya diğer belgeleri, sınır dışı edilinceye kadar tutulabilir ve sınır dışı işlemlerinde kullanılmak üzere biletleri paraya çevrilebilir.
• Gerçek veya tüzel kişiler, kalışlarını veya dönüşlerini garanti ettikleri yabancıların sınır dışı edilme masraflarını ödemekle yükümlüdür. Yabancıyı izinsiz çalıştıran işveren veya işveren vekillerinin, yabancının sınır dışı edilme işlemleri konusundaki yükümlülükleri hakkında 4817 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin üçüncü fıkrası hükmü uygulanır.
• Gönüllü geri dönüş halinde hakkında sınır dışı etme kararı alınmış ve menşe ülkesine gönüllü olarak geri dönmek isteyen düzensiz göçmenlerden Genel Müdürlüğün uygun gördüğü kişilere ayni veya nakdi destek sağlanabilir.